Απαντήσεις στο Αδίδακτο κείμενο:
Γ1. Eγώ βέβαια είμαι απλός άνθρωπος, ξέρω όμως ότι καταρχάς καλύτερα να μάθει κανείς το σωστό με βάση την ίδια τη φύση του, και κατά δεύτερο λόγο να διδαχθεί από όσους γνωρίζουν αληθινά κάτι σωστό και όχι από όσους κατέχουν την τέχνη της εξαπάτησης. Ίσως ως προς τα λόγια δεν μιλώ όπως οι σοφιστές· γιατί δεν επιδιώκω αυτό.
Γ2. Ο Ξενοφών αμφισβητεί τη βασική θέση των σοφιστών πως διδάσκουν την αρετή στους νέους και τους καθοδηγούν σ’ αυτήν, και τους κατηγορεί για το ακριβώς αντίθετο (« Θαυμάζω δὲ τῶν σοφιστῶν καλουμένων ὅτι φασὶ μὲν ἐπ’ ἀρετὴν ἄγειν οἱ πολλοὶ τοὺς νέους, ἄγουσι δ’ ἐπὶ τοὐναντίον»). Αναφέρει πως :α) κανένας σύγχρονος Αθηναίος δεν έχει γίνει ενάρετος από τους σοφιστές (« οὔτε γὰρ [ἂν] ἄνδρα που ἑωράκαμεν ὅντιν’ οἱ νῦν σοφισταὶ ἀγαθὸν ἐποίησαν») και β) τα συγγράμματα των σοφιστών είναι κενά περιεχομένου και αρετής. Γι’ αυτό τους επικρίνει για το εξεζητημένο τους ύφος και για την απουσία οποιουδήποτε αποφθέγματος που θα κατευθύνει τους νέους στην αρετή («οὔτε γράμματα παρέχονται ἐξ ὧν χρὴ ἀγαθοὺς γίγνεσθαι, ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν ματαίων πολλὰ αὐτοῖς γέγραπται, ἀφ’ ὧν τοῖς νέοις αἱ μὲν ἡδοναὶ κεναί, ἀρετὴ δ’ οὐκ ἔνι»). Τέλος, κατηγορεί τους σοφιστές επειδή καλλιεργούν ψεύτικες ελπίδες στους νέους πως θα τους διδάξουν χρήσιμα πράγματα, ενώ σπαταλούν τον χρόνο τους (« ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν ματαίων πολλὰ αὐτοῖς γέγραπται,ἀφ’ὧν τοῖς νέοις αἱ μὲν ἡδοναὶ κεναί, ἀρετὴ δ’ οὐκ ἔνι· διατρίβειν δ’ ἄλλως παρέχει τοῖς ἐλπίσασί τι ἐξ αὐτῶν μαθήσεσθαι [μάτην] καὶ ἑτέρων κωλύει χρησίμων καὶ διδάσκει κακά») και τους χαρακτηρίζει κατόχους τέχνης εξαπάτησης
(« τῶν ἐξαπατᾶν τέχνην ἐχόντων»).
Γ3α. ἄνδρα/ ἄνδρας
γράμματα/ γράμμα
ὅντιν(α)/ οὕστινας
ἐξ ὧν/ ἐξ οὗ
3β. ἑωράκαμεν/ ἴδωμεν
ἐποίησαν/ ποιήσωσι
παρέχονται/παράσχωσι
Γ4α. «ὀνόματα μὲν γὰρ οὐκ ἂν παιδεύσειε, γνῶμαι δέ, εἰ καλῶς ἔχοιεν» :
Φανερός, σύνθετος, ανεξάρτητος υποθετικός λόγος της απλής σκέψης του λέγοντος:
Υπόθεση: εἰ καλῶς ἔχοιεν (, εἰ + ευκτική)
Απόδοση: ὀνόματα μὲν γὰρ οὐκ ἂν παιδεύσειε/ γνῶμαι δέ ἂν παιδεύσειαν
Μετατροπή στο είδος του προσδοκωμένου:
Υπόθεση: ἐάν, ἄν, ἢν + καλῶς ἔχωσιν (υποτακτική)
Απόδοση: παιδεύσει/ παιδεύσουσι (οριστική μέλλοντα)
Στις αποδόσεις θα μπορούσε να διατηρηθεί η δυνητική ευκτική ως ισοδύναμη μελλοντική έκφραση: ἂν παιδεύσειε/ἂν παιδεύσειαν
4β. πολλὰ αὐτοῖς γέγραπται: Παθητική σύνταξη
Αὐτοί (οὗτοι) πολλά γεγράφασι
Σχολιασμός:
-Πρώτη φορά από φέτος νοηματική ερώτηση ως μέρος των ασκήσεων του αδίδακτου. Εύστοχη διατύπωση και απάντηση προφανής.
-Στα αξιοσημείωτα της γραμματικής άσκησης η αυτενέργεια των μαθητών για την εύρεση των ζητουμένων τριτόκλιτων ουσιαστικών και των αντωνυμιών (Γ3α)
-Αντίστοιχα στο συντακτικό απουσία άσκησης συντακτικής αναγνώρισης λέξεων του κειμένου, εύκολη αναγνώριση υποθετικού λόγου (ανεξάρτητος) – χρειαζόταν, ωστόσο προσοχή στον εντοπισμό της δεύτερης απόδοσης και την αντίστοιχη διατύπωση του ρήματός της ως προς το πρόσωπο, όπως φαίνεται στην απάντηση (Γ4α). Πάντως, είναι πολύ πιθανόν να μην θεωρηθεί ως παράλειψη η μη αναφορά της δεύτερης απόδοσης. Απλή περίπτωση μετατροπής παθητικής σε ενεργητική σύνταξη (Γ4β). Χρειαζόταν μόνο προσοχή στην αναγνώριση της μορφής του ποιητικού αιτίου (απλή δοτική λόγω της ύπαρξης συντελικού χρόνου)
